Lúc ấy, tôi đang đi trên phố. Một người ăn xin già lọm khọm đứng ngay trước mặt tôi.
Đôi mắt ông lão đỏ đọc và giàn giụa nước mắt. Đôi môi tái nhợt, áo quần tả tơi thảm hại... Chao ôi! Cảnh nghèo đói đã gặm nát con người đau khổ kia thành xấu xí biết nhường nào!
Ông già chìa trước mặt tôi bàn tay sưng húp, bẩn thỉu. Ông rên rỉ cầu xin cứu giúp.
Tôi lục tìm hết túi nọ túi kia, không có tiền, không có đồng hồ, không có cả một chiếc khăn tay. Trên người tôi chẳng có tài sản gì.
Người ăn xin vẫn đợi tôi. Tay vẫn chìa ra, run lẩy bẩy.
Tôi chẳng biết làm cách nào. Tôi nắm chặt lấy bàn tay run rẩy kia:
- Ông đừng giận cháu, cháu không có gì để cho ông cả.
Người ăn xin nhìn tôi chằm chằm bằng đôi mắt ướt đẫm. Đôi môi tái nhợt nở nụ cười và tay ông cũng xiết lấy tay tôi:
- Cháu ơi, cảm ơn cháu ! Như vậy là cháu đã cho lão rồi. - Ông lão nói bằng giọng khản đặc.
Khi ấy, tôi chợt hiểu rằng: cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được chút gì của ông lão.
Như lời một bài hát của Trịnh Công Sơn: "Sống trong đời sống cần có một tấm lòng. Để làm gì, em biết không? Để gió cuốn đi”. Truyện ngắn Người ăn xin của nhà văn Nga Ivan Turgenev được đọc từ hồi tiểu học khiến tôi nhớ mãi đến tận bây giờ. Đó là một trong những bài học giáo dục luân lý đầu đời để lại nhiều ấn tượng sâu sắc cho bản thân tôi về lẽ phải, lòng tốt và cách sống đúng mực của con người. Đôi khi chứng kiến những đứa trẻ no đủ đối xử với những người khổ hơn mình, tôi chỉ biết lắc đầu tự hỏi: bài học ngày xưa có còn nhớ?
